aurkituak: 16

• ahoko zuloan ezpata pozoitua eduki

  Azalpena: maiseatzailea izan

  Adibideak:

  —   AXENTXI. (Altxatuaz) Likiskeria! Mingaina ez baino ezpata pozoitua da zuek guztiek ahoko zuloan daukazuena.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• ahozabal

  Azalpena: berritsu

  Adibideak:

  —   Ezin eraman dut nire aurrean besterentzat gaizki esatea. Horrengatik ez dut joan nahi andre Prudentxirenera, aho-zabal eta mingain luxe jende haien tartera, eta...
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

  Gazteleraz: boquirroto

  Frantsesez: franche caillette

• guraize bila auzora joan beharrik ez ukan

  Azalpena: maiseatzailea izan

  Adibideak:

  —   AXENTXI. Ez dakit nik baina, Lonbardino deitzen diote. Badu buru bat ilargia bera baino handiagoa. Betea baldin badu a zer mauka gurasoentzat, ja! ja! (Joaten da). KONTXEXI. (Isilaldi txiki baten ondorean) Honek ere ez du guraize bila auzora joan beharrik. (Axentxirengatik.) Badaki, badaki. (Eseri eta hasten da lanean.) Lan horretan aurrekoen oin berekoa da. Beti esan ohi da horren etxekoengatik, mingain txarrekoak direla, eta aurrera ere hala izateko itxurak dituzte. Ez dakit nik nola duten inorentzat marmarizoan aritzeko grina txar hori. Ezin eraman dut nire aurrean besterentzat gaizki esatea. Horrengatik ez dut joan nahi andre Prudentxirenera, aho-zabal eta mingain luxe jende haien tartera, eta...
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• hitz-jario

  Azalpena: berritsu

  Adibideak:

  —   KONTXEXI. Hura ez da andre Prudentxi, andre hitzontzi da. AXENTXI. Ezta andre hitzontzi ere. Andre hitz-jario!
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

  Gazteleraz: boquirroto

  Frantsesez: franche caillette

• hitza partitu zenean, han izan

  Azalpena: berritsua izan

  Adibideak:

  —   KONTXEXI. Arrazoia duzu bai, ama-alaben artean, a zer iturria! AXENTXI. Bai, bai, hitza partitu zenean, han ziren bai.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• hitzontzi

  Azalpena: berritsu

  Adibideak:

  —   Hura ez da andre Prudentxi, andre hitzontzi da.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

  Kontzeptuak: BERRITSUKERIA

  Gazteleraz: boquirroto

  Frantsesez: moulin à paroles

• itxura gabeko

  Azalpena: itsusi

  Adibideak:

  —   Itxura gabeko pirpilin-parpaz gorputz guzia lotua...
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• kamutsa ez izan

  Azalpena: (hizketan) trebea izan

  Adibideak:

  —   Hau bera ere ez da kamutsa. (Kontxexirengatik.) Hau ere amaren alaba da bai. Ez dute biek ere oliorik behar mingaina dantzatzeko. Gezurra dirudi nola diren jende batzuk: norbaitentzat gaizki esaten ari ez direnean, ez dute onik. Hauen etxean gehiago begiratzen zaio kanpoko lapikoari, su ondoko eltzeari baino; eta zer gertatzen da gero? barren guziak kiskaliak dauzkatela... eltze barrengoa bezala.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• mingain txarreko

  Azalpena: maiseatzaile

  Adibideak:

  —   AXENTXI. Ez dakit nik baina, Lonbardino deitzen diote. Badu buru bat ilargia bera baino handiagoa. Betea baldin badu a zer mauka gurasoentzat, ja! ja! (Joaten da). KONTXEXI. (Isilaldi txiki baten ondorean.) Honek ere ez du guraize bila auzora joan beharrik. (Axentxirengatik.) Badaki, badaki. (Eseri eta hasten da lanean.) Lan horretan aurrekoen oin berekoa da. Beti esan ohi da horren etxekoengatik, mingain txarrekoak direla, eta aurrera ere hala izateko itxurak dituzte. Ez dakit nik nola duten inorentzat marmarizoan aritzeko grina txar hori. Ezin eraman dut nire aurrean besterentzat gaizki esatea. Horrengatik ez dut joan nahi andre Prudentxirenera, aho-zabal eta mingain luxe jende haien tartera, eta...
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• mingain-gaizto

  Azalpena: maiseatzaile

  Adibideak:

  —   Gezurra dirudi horrelako mirabe mingain gaiztokoa munduan sortzea.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• mingain-luze

  Azalpena: berritsu

  Adibideak:

  —   Ezin eraman dut nire aurrean besterentzat gaizki esatea. Horrengatik ez dut joan nahi andre Prudentxirenera, aho-zabal eta mingain luxe jende haien tartera, eta...
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

  Gazteleraz: boquirroto

  Frantsesez: franche caillette

• mingaina dantzatzeko oliorik ez behar

  Azalpena: hiztuna izan

  Adibideak:

  —   Hau bera ere ez da kamutsa. (Kontxexirengatik.) Hau ere amaren alaba da bai. Ez dute biek ere oliorik behar mingaina dantzatzeko. Gezurra dirudi nola diren jende batzuk: norbaitentzat gaizki esaten ari ez direnean, ez dute onik. Hauen etxean gehiago begiratzen zaio kanpoko lapikoari, su ondoko eltzeari baino; eta zer gertatzen da gero? barren guziak kiskaliak dauzkatela... eltze barrengoa bezala.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• (inoren) oin berekoa izan

  Azalpena: antzekoa izan

  Adibideak:

  —   AXENTXI. Ez dakit nik baina, Lonbardino deitzen diote. Badu buru bat ilargia bera baino handiagoa. Betea baldin badu a zer mauka gurasoentzat, ja! ja! (Joaten da). KONTXEXI. (Isilaldi txiki baten ondorean.) Honek ere ez du guraize bila auzora joan beharrik. (Axentxirengatik.) Badaki, badaki. (Eseri eta hasten da lanean.) Lan horretan aurrekoen oin berekoa da. Beti esan ohi da horren etxekoengatik, mingain txarrekoak direla, eta aurrera ere hala izateko itxurak dituzte. Ez dakit nik nola duten inorentzat marmarizoan aritzeko grina txar hori. Ezin eraman dut nire aurrean besterentzat gaizki esatea. Horrengatik ez dut joan nahi andre Prudentxirenera, aho-zabal eta mingain luxe jende haien tartera, eta...
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• (ezertan ari ez denean) onik ez ukan

  Azalpena: setasua, tematia izan

  Adibideak:

  —   Hau bera ere ez da kamutsa. (Kontxexirengatik.) Hau ere amaren alaba da bai. Ez dute biek ere oliorik behar mingaina dantzatzeko. Gezurra dirudi nola diren jende batzuk: norbaitentzat gaizki esaten ari ez direnean, ez dute onik. Hauen etxean gehiago begiratzen zaio kanpoko lapikoari, su ondoko eltzeari baino; eta zer gertatzen da gero? barren guziak kiskaliak dauzkatela... eltze barrengoa bezala.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• sitsa baino harroago

  Azalpena: harro

  Adibideak:

  —   Sitsa baino harroago inon kabitu ezin dela...
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.

• su ondoko eltzeari baino kanpoko lapikoari gehiago begiratu

  Azalpena: (norberaren kontun hartu gabe) besterenak kritikatu

  Adibideak:

  —   Hau bera ere ez da kamutsa. (Kontxexirengatik.) Hau ere amaren alaba da bai. Ez dute biek ere oliorik behar mingaina dantzatzeko. Gezurra dirudi nola diren jende batzuk: norbaitentzat gaizki esaten ari ez direnean, ez dute onik. Hauen etxean gehiago begiratzen zaio kanpoko lapikoari, su ondoko eltzeari baino; eta zer gertatzen da gero? barren guziak kiskaliak dauzkatela... eltze barrengoa bezala.
  ALZAGA, T. Axentxi eta Kontxexi, 1914.