aurkituak: 19

• amaren etxean

  Azalpena: urrun

  Adibideak:

  —   amaren etxean bizi da.
  HERRI MINTZOA
  Azkue, R. M. Euskalerriaren Yakintza III.

  Kontzeptuak: URRUNTASUNA

• astoaren buztanpean

  Azalpena: urrun

  Adibideak:

  —   astoaren buztanpean zeudek, ez guren.
  HERRI MINTZOA
  Azkue, R. M. Euskalerriaren Yakintza III.

  Kontzeptuak: URRUNTASUNA

• debruetan barna (igorri, joan...)

  Azalpena: urrun igorri

  Adibideak:

  —   Eta frits bat ez dakiten jauntto horiek norat uste duzue igortzen zutela soldado? Debruetan barna, Afrikako Moroetarat!...
  LEON, L.
  Alegia deus ez. Alegiak eta ipuinak, 1927-1960.

• han harat

  Azalpena: urrun

  Adibideak:

  —   Dakizuen beala, gure gaztean ez ziren orai beala guziak johan soldado. Ordu heietan xorteko eguna, egun izigarria! gaizki erortzen zirenentzat ez zen jostetarik: johan zirenak zazpi urterentzat bazoazin gero, han harat, zazpi urte sor-lekutik eta etxekoetarik urrun.
  LEON, L.
  Alegia deus ez. Alegiak eta ipuinak, 1927-1960.

• han harat

  Azalpena: urrunera

  Adibideak:

  —   Ostiko bat gibelean emanik, pinpoilka igorri zuen han harat
  DUVOISIN, J. P.
  Baigorriko zazpi liliak, 1884-85

• haundi geratu / ibili

  Azalpena: haserretu, elkarrengandik urrundu

  Adibideak:

  —   Aundi gelditu giñuan, politika dala bide... Aundi ibillia da aspaldi ontan.
  MOKOROA, J. Ortik eta emendik, 1990.

• haundian egon

  Azalpena: haserre, elkarrengandik urrun

  Adibideak:

  —   Aundiin daude bolara ontan, biak.
  MOKOROA, J. Ortik eta emendik, 1990.

• jainkoak dakien lekuko

  Azalpena: urruneko

  Adibideak:

  —   Jainkoak zekin lekukoak ere baitun.
  ATA¾O.
  Txantxangorri kantaria, 1979

• lekutan

  Azalpena: urrun

  Adibideak:

  —   lekutan zegok emendik.
  ATA¾O.
  Txantxangorri kantaria, 1979

  —   ene semea, lekutan dago ori.
  ZAMARRIPA, P.
  Manual del vasc½filo, 1913

  Kontzeptuak: URRUNTASUNA

• lekutan egon

  Azalpena: urrun egon

  Adibideak:

  —   Adiskidea, zenbat eskatzen dezu idiak gatik? -Emezortzi ontzako -Lekutan ziok
  AGIRRE, D.
  Garoa, 1907-1912.

  —   Lekutan dago
  HERRI MINTZOA
  Azkue, R. M. Euskalerriaren Yakintza III.

• munduko azken erreka zolarat (joan, igorri...)

  Azalpena: urrundu

  Adibideak:

  —   Uste balin baduzue amatxiri bihotza ez zitzaiola behin bederen ilundu eta opildu, bere semetxia hain urrun, mundu huntako azken erreka zolarat, Purgatorioetarat hots, bazoala jakitearekin!
  LEON, L.
  Alegia deus ez. Alegiak eta ipuinak, 1927-1960.

• (ezertarako) paraje txarrean ez ibili

  Azalpena: urrun edo oker egon

  Adibideak:

  —   Katolikotasuna oien bizkarrian / altxatzeko ez dabll paraje txarrian
  ZABALETA, P. (Bertsolaria, 1896-1967)
  A. Zavala Juan eta Pello Zabaleta.

  Kontzeptuak: OKERKERIA

• toki ederrean

  Azalpena: urrun

  Adibideak:

  —   Toki ederrean zaude nere esperantzan
  OLAIZOLA, M. "Uztapide" (Bertsolaria, 1909-1983)
  Noizpait.

• toki gaiztoan ez egon

  Azalpena: ironiaz, urrun edo erratua egon

  Adibideak:

  —   Muniziorik ezpazuten Lizarragak eta, zertako etzioten gaztiatu andik aldegin zezala? Santa Kruzengana eziñ-eramanez ote zan? Gañera, Primo de Ribera, iru milla liberalekin Azpeiti aldetik Santa Kruzengana zetorrela Lizarraga ondo ondotik pasa, ta su egin-bearrean agur eginda utzi. Atsegin izango zan Santa Kruzekin! Aiako au saldukeri beltza zala esaten zun. Zarauzko izketa artan elkartzeko egon zirala esaten dute: Santa Kruz Lizarragaren menpean jartzeko zegoala. Etzegoan toki gaiztoan arrezkero!
  ORMAETXEA, N. "Orixe"
  Santa Kruz apaiza, 1929

• toki onean

  Azalpena: (ironiaz eta figuratuan) urrun

  Adibideak:

  —   Baiz, zera, dirua! Toki onean dago! Uxkeri bat, Petra ozta-ozta goseak ez iltzeko lain!
  LIZARDI, X. (1896-1933)
  L. Otaegi Kazetari lanak.

  —   toki onean zera bertsuetan asi.
  ANDUAGA, G. (Bertsolaria, 1877-1965)
  Egunsentiko txoria.

• tokitan

  Azalpena: urrun

  Adibideak:

  —   tokitan zabiltza! Or dituzu biok sakelean.
  LOIDI, J. A.
  Amabost egun Urgainen, 1955.

  Kontzeptuak: URRUNTASUNA

• tokitan egon

  Azalpena: urrun egon

  Adibideak:

  —   Tokitan dago ura oran arren billa joateko
  MUXIKA, G.
  Pernando Amezketarra, 1925

• tokitan izan

  Azalpena: urrun edo oker egon

  Adibideak:

  —   Tokitan zerate, gizonak
  ASTIZ, A. (Bertsolaria, 1863-1924)
  A. Astiz Goldarazko bertsolariaren kontu eta bertsoak.

  —   Tokitan ura orduko!
  LOIDI, J. A.
  Amabost egun Urgainen, 1955.

  Kontzeptuak: ERRAKUNTZA / OKERKERIA

• urlia lekutan

  Azalpena: urrun

  Adibideak:

  —   ulixa lekutan.
  HERRI MINTZOA
  Izaguirre, C. El vocabulario basco de Aranzazu-OÏate.

  —   urlije lekutan egoala arentzako erremedioa.
  HERRI IPUINDEGIA
  Barandiaran, J. M. Obras Completas II.

  Kontzeptuak: URRUNTASUNA