- (inori) arkakusuak hil
Azalpena: jo
Adibideak:
Andre gazte bat artu biar dek arkakosuak iltzeko
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Gazteleraz: dar una somanta
Frantsesez: secuoer les puces (à quelqu'un)
- begiz jo
Azalpena: bereizi, desiratu
Adibideak:
Aspalditxuan begiz jotzen ninduala
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Gazteleraz: echar el ojo
Frantsesez: serrer la vis
- bi azaletako kopeta ukan
Azalpena: faltsua izan
Adibideak:
Bi azaleko kopeta dala diyote neska orrena
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: FALTSUKERIA
Gazteleraz: tener dos caras
- buruan hartu
Azalpena: kontsideratu
Adibideak:
oien esanak, danak guztiyak, ongi arturik buruan
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- burutik nahasi
Azalpena: zoratu
Adibideak:
Ez al zaude zu burutik oso nastuba!
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Frantsesez: perdre la boule
- demontre gaizto polatu
Adibideak:
demontre gaizto polatu!
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- eskuak erabili
Azalpena: jo
Adibideak:
Ez dakit nola gelditu nitzan ibilli gabe eskubak
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- esnea biltzen lanik ez eduki
Azalpena: pobrea izan
Adibideak:
Etxera joanda esnia biltzen ez dadukagu lanikan
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- (inori) euliak kendu
Azalpena: jo
Adibideak:
Ostro beltz baten billa nijoa zuri elbiyak kentzeko
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: JIPOIA
Gazteleraz: dar una somanta
Frantsesez: secouer les puces (à quelqu'un)
- ez ezik errekoño, errekoño ez ezik errekoñoetan
Adibideak:
ez-ezik errekoño, errekoño ez-ezik errekoñoetan!
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- hor konpon!
Adibideak:
emendik libre da ta or konpon dedilla.
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Gazteleraz: ahí (te) las arregles
- ideia atera
Azalpena: pentsatu
Adibideak:
Nekatu gabe etorritzeko atera degu idia
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: GOGOETA
- ideia hartu
Azalpena: otu
Adibideak:
oraiñ artu det idia
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- inondik edo inola
Azalpena: nolabait
Adibideak:
baña iñundik edo iñola bazintezke etorri.
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: NOLABAIT
Gazteleraz: de algún modo
Frantsesez: de quelque manière
- (ezeri, inori) kontu egin
Azalpena: adi egon / zaindu
Adibideak:
Kontu egiten dio zintzo eta artez
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: GOGOETA
- kukuaren hotsik ez aditu
Azalpena: hil
Adibideak:
Gutxik adituko dirate kukuaren otsik
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: HERIOTZA
- malapartatua
Azalpena: madarikatu
Adibideak:
ajolarik gabeko malapartatuba.
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: MADARIKAZIOA
- noizik behin
Azalpena: aldizka
Adibideak:
noizik bein letutzera deitz'ezkaitunik?
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Gazteleraz: de vez en cuando
Frantsesez: de temps à autre
- (inorekin, ezertan) parte ukan
Azalpena: harremanak ukan
Adibideak:
Ez genduke nai deabruarekin berriz parterik
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Gazteleraz: tener parte
- pastelak partitu
Azalpena: jo
Adibideak:
Bi mutil gaztek nai zizkiraten neri pastelak partitu
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- pausoak bota
Azalpena: ezertan hasi
Adibideak:
Pausoak pozik bota dituzte
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- piper egin
Azalpena: joan behar den lekura (eskolara, bereziki) ez joan
Adibideak:
Jenioz petral xamarra eta lantegietan piparra
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Gazteleraz: hacer novillos
- (inori) prenda hartu
Azalpena: erantzukizunak eskatu
Adibideak:
ez diyot artzen prendarik / andria orri
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- santa sekulan (ez)
Azalpena: inoiz ez
Adibideak:
obe genduben joan ez balira egun da santa sekulan.
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: BETI, BETIKO, BETIRAKO
Gazteleraz: nunca jamás
Frantsesez: jamais de la vie
- tamaina harrapatu
Azalpena: ezeren edo inoren zailtasunak ezaguturik moldatu
Adibideak:
Eztek erreza arrapatutzen olakuari tamaña!
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Gazteleraz: coger las vueltas
- tatxa erretatxa egin
Azalpena: tratua pruebarik gabe zerratu
Adibideak:
Tratuba egin genduben tatxa erretatxa / irutikan batek badauka kolatxa
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
- tontorra altutxoan eduki
Azalpena: harroa izan
Adibideak:
Zuretzako tontorra altutxuan dauka
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.
Kontzeptuak: HARROKERIA
- uztar lagun
Azalpena: ezkontide
Adibideak:
Esperatzen zan uztar-laguna ez degu aseguratu.
BERTSOLARITZA
A. Zavala Errikotxia, Itsaspe eta beste zenbait bertsolari.