- agonia jo
Azalpena: hiltzat eman
Adibideak:
Oraindik illa ez nago baño jo zidaten agoniya
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: HERIOTZA
- aurpegi beltzez
Azalpena: haserre
Adibideak:
ez det nik erantzungo, ez, arpegi beltzez.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: ZAKARKERIA
- (ezeri, inori) aurpegi(a) eman
Azalpena: erasoari erantzun
Adibideak:
Eman nai dizu arpegi
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Gazteleraz: plantar cara
Frantsesez: faire face
- barrenik ez ukan
Azalpena: traba moralak eduki
Adibideak:
Iñori gaizki itzegiteko Lasartek ez du barrenik
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- bat edo bat
Azalpena: bakarren bat
Adibideak:
bat edo batek esan dezake.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Frantsesez: un ou autre
- begirik ez kendu
Azalpena: barrandatu
Adibideak:
Maite nuen da ez nion kentzen begirik
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: ZELATATZEA
Gazteleraz: no quitar ojo
- (inori) belarriaren ertzak berotu
Azalpena: jo
Adibideak:
Nik berotuko dizkit belarrien ertzak
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Gazteleraz: calentar las orejas
Frantsesez: passer à tabac
- (inoren) birikan eztena sartu
Azalpena: mindu
Adibideak:
Eztena sartu dezu zuk nere birikan gerok ez du emango txit inbirikan
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: IRAINA
- (inoren) bizkarretik
Azalpena: bestek ordainduta
Adibideak:
ire bizkarretikan egingo'it nik parre.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: BALIAKETA
Gazteleraz: a (mi, tu, su...) costa
- buruz herrenik ez ukan
Azalpena: zuhurra izan
Adibideak:
Pixkat arindu gera gorputzez, buruz ez degu errenik
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: ZENTZUA
- etsia hartu
Azalpena: etsi
Adibideak:
alkate jauna, etzazu artu mundu onetan etsirik
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: ETSIPENA
- ezertan ez hartu
Azalpena: ez estimatu
Adibideak:
Ez ditut ezertan artzen laguna zure esanak
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: MESPREZUA
- gizalege
Azalpena: jatortasun
Adibideak:
auxen da gizalegia!
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- hala ere
Adibideak:
alere gure kopetarikan ez da ikusiko illun.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Gazteleraz: no obstante
Frantsesez: cependant
- hanka sartze bat egin
Azalpena: tronpatu
Adibideak:
Anka sartze bat egin dezu gaur paraje aldrebesian
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: ERRAKUNTZA
Gazteleraz: meter la pata
Frantsesez: mettre les pieds dans le plat
- harmoniak erabili
Azalpena: marmarrean ari
Adibideak:
Jendiak badabilki millaka armoni
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- hila dagoena dantzan jarri
Azalpena: ernarazi
Adibideak:
Urtain, izanagatik boseuan ona onek dantzan jartzen du len iIda dagona
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- hoinbestean
Azalpena: ongi samar
Adibideak:
Jaunari eskerrak eman zaizkazu oinbestean geratu.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- hutsaren peskisan
Azalpena: alferrik
Adibideak:
erri bateko alkate ez da egiten utsen peskisan.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- inoiz askotan
Azalpena: maiz
Adibideak:
poztu izan naiz iñoiz askotan laguntzalle zerla're.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: MAIZTASUNA
Gazteleraz: una y otra vez
- kitarra jo
Azalpena: alferkerian egon
Adibideak:
Beiak mendira bialdu nairik onek jotzen du kitarra
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: SEXUA
- kontura erori
Azalpena: konturatu
Adibideak:
Zu ez al zaude ni nola nagon kontura ongi erorita
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: KONTURATZEA
Gazteleraz: caer en la cuenta
- pasada eman
Azalpena: jo
Adibideak:
Zortzi bateri zaude pasada emana
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- sekula guztiko
Azalpena: betiko
Adibideak:
nik jo ta ilko zaitut sekula guziko.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: BETI, BETIKO, BETIRAKO
Gazteleraz: por siempre jamás
Frantsesez: à tout jamais
- sekulakorik (...)-en
Azalpena: ahal den modurik -enean
Adibideak:
Bolara baten egona ziñan zu sekulakorik ixillen.
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- soka guztia ez eten
Azalpena: egitate batengatik edo galdera bati arrazoi ahulak eman etorri
Adibideak:
Soka luzea dago tartean, guzia ez dezu eten Manuel zarra, gogoan artu nola erantzuten deten
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- sustrai sendoan egon
Azalpena: zuhurra izan
Adibideak:
Arrazoi ortan etzera egon alako sustrai senduan
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Kontzeptuak: ZENTZUA
- (ezeri) taxua(k) eman
Azalpena: taxutu
Adibideak:
Arrazoiari eman dizkiot tajuak ezaguturik zure su eta ujuak
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- (inori) txoruiak esnatu
Azalpena: jo
Adibideak:
Esnatu dizkiat makiña bat txori
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
Gazteleraz: hacer ver las estrellas
Frantsesez: faire voir treinte-six chandelles
- zaputza(k) hartu
Azalpena: haserretu
Adibideak:
Lasarte, etzak artu orrenbeste zaputz korputza dekelako mamietatik uts
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.
- zirri egin
Azalpena: laztandu
Adibideak:
bi muxu emen nizkizun baño zirririk ez nizun egin
LASARTE, M. (Bertsolaria, 1927)
Bertso mordoxka.