- Judasen endako
Azalpena: gaizto
Adibideak:
judasen endacoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: de la piel de Judas
- ahotua eman
Azalpena: erraza gertatu
Adibideak:
Aotua emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ERRAZTASUNA
Gazteleraz: darlo mascado
- ahoz behera
Azalpena: lurrera begira etzanik
Adibideak:
aozbera.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: boca abajo
- ahoz gora
Azalpena: gora begira etzanik
Adibideak:
aoz gora.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: cabeza arriba
- ainenak hartu
Azalpena: deabruaren menpe egon
Adibideak:
añenac artu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- ala egia!
Adibideak:
ala eguia.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: a fe que
- (inoren) aldera egin
Azalpena: (inor) defendatu
Adibideak:
Norbaiten aldera eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- aldiak eduki
Azalpena: aldakorra izan
Adibideak:
Aldiak euqui
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- antzina berri
Azalpena: zahar
Adibideak:
anchina berri.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ZAHARTZEA
- antzina gazte
Azalpena: zahar
Adibideak:
anchina gazte.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ZAHARTZEA
- (inoren) atarrean ibili
Azalpena: marmarka ari
Adibideak:
Iñoren atarrian, atarritic ibili
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: MAISEAKETA
- atso bat hiltzeko gauza ez izan
Azalpena: baketsua izan
Adibideak:
Atso bat ilteco ezta gauza
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ONTASUNA
- atso batek baino gehiago ez balio
Azalpena: ezer ez balio
Adibideak:
Atso batec baino gehiago balio ez
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Frantsesez: ne pas valoir un pet de lapin
- azken eta gero
Azalpena: azkenekoz
Adibideak:
azquen ta guero.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: al fin y al cabo
Frantsesez: aprés tout et à la fin
- azpitik saldu
Azalpena: traizio egin
Adibideak:
Azpitik saldu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: AZPIKERIA
- azpizapo
Azalpena: maltzur
Adibideak:
azpizapoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: MALTZURKERIA
Gazteleraz: mosca muerta
- bai baldinbere
Azalpena: bai
Adibideak:
bai baldin bere.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAIETZA
Gazteleraz: por supuesto
Frantsesez: bien sûr
- bakea kendu
Azalpena: iskanbila sortu
Adibideak:
Baquea quendu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- bat-batean
Azalpena: ezustean
Adibideak:
bat batean.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: de repente
Frantsesez: tout à trac
- batez ere
Adibideak:
batez bere.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: sobre todo
Frantsesez: surtout
- batoi ala bakoiti egin
Azalpena: zozkatu
Adibideak:
Batoi bacoiti egin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: echar a suertes
Frantsesez: tirer à pile ou face
- begi gora-behera batean
Azalpena: fite
Adibideak:
begi gora bera batean.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: en un abrir y cerrar de ojos
Frantsesez: en un clin d'oeil
- begi(en) itxi-ireki batean
Azalpena: fite
Adibideak:
begi itxi-ireki batean.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: en un abrir y cerrar de ojos
Frantsesez: en un clin d'oeil
- begi neurriz
Azalpena: neurgailurik gabe konsideratuz
Adibideak:
begui neurriz.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: a ojo
Frantsesez: à vue de nez
- begitan hartu
Azalpena: (inori) gorroto hartu
Adibideak:
beguitan arturic euqui
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: GORROTOA
Gazteleraz: tener entre ojos
- begiz ezin ikusi
Azalpena: gorrotatu
Adibideak:
Ecin beguiz ikusi
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: GORROTOA
Gazteleraz: no poder ver (a alguien) ni en pintura
- begiz jo
Azalpena: bereizi, desiratu
Adibideak:
Beguiaz jo
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: echar el ojo
Frantsesez: serrer la vis
- behin edo behin
Azalpena: inoizka
Adibideak:
bein edo bein.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Gazteleraz: alguna que otra vez
Frantsesez: parfois
- behin edo birritan
Azalpena: inoizka
Adibideak:
bein edo birritan.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Gazteleraz: alguna que otra vez
Frantsesez: parfois
- behindanik behin
Azalpena: banaka
Adibideak:
bein danic bein.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: uno por uno
Frantsesez: tour à tour
- behingo batean
Azalpena: fite
Adibideak:
beingobaten.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- bekokia ilundu
Azalpena: haserretu
Adibideak:
Becoquia ilundu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: HASERREA
Gazteleraz: fruncir el ceño
Frantsesez: froncer les sourcils
- berbajario
Azalpena: berritsu
Adibideak:
berbajario.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BERRITSUKERIA
Gazteleraz: boquirroto
Frantsesez: franche caillette
- berbalapiko
Azalpena: berritsu
Adibideak:
verbalapicoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BERRITSUKERIA
Gazteleraz: boquirroto
Frantsesez: franche caillette
- bernak erabili
Azalpena: ibili
Adibideak:
Bemak erabili
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- berrilapiko
Adibideak:
berrilapicoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: boquirroto
Frantsesez: moulin à paroles
- beruna ezarri
Azalpena: bertikaltasuna eman
Adibideak:
Beruna ezarri
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- beste gabe
Azalpena: aitzakia arinez
Adibideak:
beste bague, bercegabe.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: sin más
- bestelako gauza
Azalpena: ironiaz, garrantzirik gabeko gauza
Adibideak:
bestelaco gauza
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- besterenaz bekatu egin
Azalpena: adulterioa egin
Adibideak:
Besterenaz becatu eguillea
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- betiko sekulatan
Azalpena: beti
Adibideak:
Betico seculatan.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BETI, BETIKO, BETIRAKO
- bide batez
Azalpena: aldi berean
Adibideak:
bide batez.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: de paso
Frantsesez: dans le même temps
- bide batez bi mandatu egin
Azalpena: Bide batez mandatu bi
Adibideak:
baten bidez bi gauza egin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: matar dos pájaros de un tiro
Frantsesez: tirer d'un sac deux moutures
- (inori) (ezertarako) bide(a) eman
Azalpena: aukera eman, lagundu
Adibideak:
Bide emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: LAGUNTZA
Gazteleraz: dar pie
- bihotz handiko
Azalpena: ausart
Adibideak:
biotz-andicoa
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: AUSARDIA
- bihotzak eman
Azalpena: ezer gertatuko delako ustea ukan
Adibideak:
Biotzac emoten eustan
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: SUSMOA
Gazteleraz: tener una corazonada
- bihotzetik hartu
Azalpena: seriotan hartu
Adibideak:
biotzetic artu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: tomar a pecho
- bizar(ra) egin
Azalpena: afeitatu
Adibideak:
Bizar eguitea.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- buru eman
Azalpena: amaitu
Adibideak:
Buru emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: AMAIERA
Gazteleraz: dar término
Frantsesez: mettre un point final
- burua arindu
Azalpena: zorabiatu
Adibideak:
Burua arindu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: perder el sentido
Frantsesez: perdre ses esprits
- burua eman
Azalpena: aholkatu
Adibideak:
Burua eman
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- (neure, heure, bere...) burua ukatu
Azalpena: norberaren buruaz ez arduratu
Adibideak:
Bere burua ukatu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- buruak eman
Azalpena: otu
Adibideak:
Buruak emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- buruan jarri
Azalpena: otu
Adibideak:
Buruan jarten yacanean
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: metérse(le) en la cabeza
- (inori) burupe egin
Azalpena: lehentasuna aitortu
Adibideak:
Jangoicoari burupe edo macur eguitea,
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- burura egin
Azalpena: zoratu
Adibideak:
Burura egin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Frantsesez: perdre la boule
- burutasuna eman
Azalpena: aholkatu
Adibideak:
Burutasuna emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- burutik egin
Azalpena: zoratu
Adibideak:
Burutic eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Frantsesez: perdre la boule
- burutik jauzi
Azalpena: zoratu
Adibideak:
Burutik jausi
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Frantsesez: perdre la boule
- deabruak hartu
Azalpena: haserretu
Adibideak:
deabruac artua dago
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: HASERREA
Gazteleraz: llevar(le) los diablos
- dingilin buztan jausi
Azalpena: bueltak emanez jausi
Adibideak:
Dinguilin busten jausi
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- diruak egin
Azalpena: aberastu
Adibideak:
Diruac eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: hacer dinero
- doi doian
Azalpena: justuan
Adibideak:
doi doian.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: ten con ten
- egun eta eguzki
Azalpena: beti
Adibideak:
egun ta eguzqui
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BETI, BETIKO, BETIRAKO
- erroak bota
Azalpena: finkatu
Adibideak:
Erroak bota
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: echar raíces
Frantsesez: oprendre racine
- esku eman
Azalpena: lagundu
Adibideak:
Escu emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- esku laburreko
Azalpena: zeken
Adibideak:
escu laburrecoa
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ZEKENKERIA
Gazteleraz: manicorto
Frantsesez: pince-maille
- esku zabaleko
Azalpena: emankor
Adibideak:
escu zabalecoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: EMANKORTASUNA
- eskuarte handiko
Azalpena: aberats
Adibideak:
escuarte andicoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ABERASTASUNA
- eskuarte oneko
Azalpena: aberats
Adibideak:
escuarte onekoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- eskuko diru
Azalpena: erosi ahalako diru
Adibideak:
diru escucoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: dinero contante y sonante
Frantsesez: espèces sonnantes et trébuchantes
- eskutik egon
Azalpena: karta jokoan aurrena izan
Adibideak:
Escuti nago
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- eurt egin
Azalpena: kontra egin
Adibideak:
Eurt eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- ez baldinbere
Azalpena: ez
Adibideak:
ez baldin bere
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: EZETZA
Gazteleraz: de ninguna manera
Frantsesez: pas du tout
- ez gehiagoren gehiago
Azalpena: ez
Adibideak:
ez gueiagoren gueiago.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: EZETZA
Gazteleraz: nunca jamás
- ez inoiz
Azalpena: ez
Adibideak:
ez inoiz.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: nunca jamás
- ez inoiz gehiago
Azalpena: ez
Adibideak:
ez inoiz gueiago.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: EZETZA
Gazteleraz: nunca jamás
- ez inoizkotan
Azalpena: ez
Adibideak:
ez inoizcotan.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: EZETZA
Gazteleraz: nunca jamás
- ez sekula
Azalpena: ez
Adibideak:
ez sekula.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: EZETZA
Gazteleraz: nunca jamás
- ezelanbere ez
Azalpena: ez
Adibideak:
ecelambere ez.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: EZETZA
Gazteleraz: de ninguna manera
Frantsesez: pas du tout
- ezin gehiagoan
Azalpena: eginahalean
Adibideak:
ecin gueiagoan.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: a más no poder
- ezkontza bekatua
Azalpena: adulterioa
Adibideak:
ezconz becatua.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- ezpabere
Adibideak:
ezpabere.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: de lo contrario
- gauza ez izan
Azalpena: gai ez izan
Adibideak:
Ezta gauza
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- gero eta gero (ere)
Azalpena: denboraren poderioz
Adibideak:
guero ta guero.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- gibel handiko
Azalpena: lasai
Adibideak:
guibel andicoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: panza en gloria
- gibel oneko
Azalpena: lasai
Adibideak:
gibel onekoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: panza en gloria
- gibelondo
Azalpena: lasai
Adibideak:
guibelondoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: panza en gloria
- gibelzabal
Azalpena: lasai
Adibideak:
gibel zabala.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: panza en gloria
- gitxi bat gora behera
Azalpena: alde gutxirekin
Adibideak:
guichi bat gora beera.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: poco más o menos
Frantsesez: à peu pres
- gogoak eman
Azalpena: otu
Adibideak:
Gogoac emoten deutsanean
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- gogotik hartu
Azalpena: seriotan hartu
Adibideak:
gogotic cerbait artu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: tomar a pecho
- gogoz hartu
Azalpena: seriotan hartu
Adibideak:
gogoz cerbait artu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: tomar a pecho
- guti goiti beheiti
Azalpena: alde gutirekin
Adibideak:
guti goiti beiti.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ANTZA
Gazteleraz: poco más o menos
Frantsesez: à peu pres
- gut(x)i gora behera
Azalpena: alde gutirekin
Adibideak:
guichi gora bera.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ANTZA
Gazteleraz: poco más o menos
Frantsesez: à peu près
- hala ere
Adibideak:
alambere.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: no obstante
Frantsesez: cependant
- harez gero(ztik)
Azalpena: ordudanik
Adibideak:
arrezquero.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: de allí en adelante
- hitz-jario
Azalpena: berritsu
Adibideak:
Izjarioa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: boquirroto
Frantsesez: franche caillette
- hitzetik hortzera
Azalpena: tanpez, berehala
Adibideak:
hitzetik hortzera.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: MAIZTASUNA
Gazteleraz: de repente
Frantsesez: tout à trac
- hitzontzi
Azalpena: berritsu
Adibideak:
itzontzia.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BERRITSUKERIA
Gazteleraz: boquirroto
Frantsesez: moulin à paroles
- hor konpon!
Adibideak:
or konpon.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: ahí (te) las arregles
- hortzez gora
Azalpena: gora begora etzanik
Adibideak:
ortzaz-gora.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: cabeza arriba
- inoiz edo berriz
Azalpena: inoizka
Adibideak:
inoiz edo berriz.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Gazteleraz: alguna que otra vez
Frantsesez: parfois
- irauna eman
Azalpena: inori ezer gaitzetsi
Adibideak:
Irauna eman
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ESPERANTZA
- itsulapiko
Azalpena: eltze-itsu
Adibideak:
itsulapicoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Frantsesez: tirelire
- izan ere
Adibideak:
izan bere.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: por cierto
- izpirik (ere) ez
Azalpena: batere ez
Adibideak:
ezta izpirik bere.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: ni un ápice
- jesus batean
Azalpena: fite
Adibideak:
jesus batean.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ARINTASUNA
Gazteleraz: en un santiamén
Frantsesez: en un tournemain
- (neure, heure, bere...) kabutan
Azalpena: norberaren buruarekiko
Adibideak:
beracauten.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: para (mis, tus, sus...) adentros
Frantsesez: dans son for interieur
- kakaherio
Azalpena: beherako
Adibideak:
cacaerioa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- katalarrua egin
Azalpena: aberastu
Adibideak:
Catanarrua eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- katanarru oneko
Azalpena: aberats
Adibideak:
catanarru onecoa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ABERASTASUNA
- katanarrua
Azalpena: dirua
Adibideak:
catanarrua.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: DIRUA
- keak ukan
Azalpena: gutiziatsua izan
Adibideak:
Queac ditu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: picar alto
Frantsesez: menacer le ciel
- (ezeri, inori) kontu egin
Azalpena: adi egon / zaindu
Adibideak:
Contu daguigun ece
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: GOGOETA
- kontu eman
Azalpena: ezertaz erantzun
Adibideak:
Bere buruaz contu emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: rendir cuentas
- kontuak garbitu
Azalpena: diruzko edo bestelako zorra ordaindu
Adibideak:
Contuac garbitu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ORDAINTZEA
Gazteleraz: liquidar cuentas
- kontuan erori
Azalpena: konturatu
Adibideak:
Contuan erori
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: caer en la cuenta
- laburtasunak egin
Azalpena: iraindu
Adibideak:
laburtasunak eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: IRAINA
- lehen baino lehen
Azalpena: ahal den lasterren
Adibideak:
len baño len
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ARINTASUNA / LEHENTASUNA
Gazteleraz: cuanto antes
Frantsesez: dès que possible
- lehenbailehen
Azalpena: ahal den arinen
Adibideak:
len bait ten, lembailen.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ARINTASUNA / LEHENTASUNA
Gazteleraz: cuanto antes
Frantsesez: dès que possible
- leku eman
Azalpena: onartu
Adibideak:
Lecu emon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- lekua hartu
Azalpena: egoitza finkatu
Adibideak:
lecua artu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- lo zorromoan egon
Azalpena: erdi lo egon
Adibideak:
Lo çorromoan dagoana
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- loak eraman
Azalpena: logaletu
Adibideak:
Loac eraman
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: LOA
Gazteleraz: caer(se) de sueño
- loak errea egon
Azalpena: logaleak egon
Adibideak:
Loac errea nago
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: LOA
Gazteleraz: caerse de sueño
- lotsa eduki
Azalpena: errespetatu
Adibideak:
Lotsea euqui
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BEGIRAMENA
- lozorroak hartu
Azalpena: lo sakon edo sukarrezko batek hartu
Adibideak:
lozorroac artu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- magalak jaso
Azalpena: haserretu
Adibideak:
Magalac jaso
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- mahai azkenak
Azalpena: postrea
Adibideak:
mai azquenac.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- matxisukalde
Azalpena: sutondozale
Adibideak:
machisucalde.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Frantsesez: pot-au-feu
- men menean
Azalpena: justuan
Adibideak:
men menean.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: ten con ten
- mihian haririk ez ukan
Azalpena: pentsatzen dena garbi esa n
Adibideak:
illeric eztaumiñean
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ESATEA
Gazteleraz: no tener pelos en la lengua
Frantsesez: n'avoir pas la langue à la poche
- nahi eta (nahi) ez
Azalpena: beharrez
Adibideak:
nai ta nai ez.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BORTXAZKOA
Gazteleraz: quieras que no
Frantsesez: de gré ou de force
- nahi eta nahi gabe
Azalpena: beharrez
Adibideak:
nai ta nai baga.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BORTXAZKOA
Gazteleraz: quieras que no
Frantsesez: de gré ou de force
- noiz edo noiz
Azalpena: noizbait
Adibideak:
nos edo nos.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA / ETORKIZUNA
- noiz edo noizkoan
Azalpena: noizbait
Adibideak:
nos edo noskoan.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
- noizean behin
Azalpena: aldizka
Adibideak:
noicean bein.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Gazteleraz: de vez en cuando
Frantsesez: de temps à autre
- noizik behin
Azalpena: aldizka
Adibideak:
nosic bein.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Gazteleraz: de vez en cuando
Frantsesez: de temps à autre
- noizik noizean
Azalpena: aldizka
Adibideak:
nosic nosean.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
Gazteleraz: de vez en cuando
Frantsesez: de temps à autre
- non edo han
Azalpena: nonbait
Adibideak:
non edo an.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
- non edo non
Azalpena: nonbait
Adibideak:
non edo non.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
- nor edo nor
Azalpena: norbait
Adibideak:
nor edo nor.
HERRI MINTZOA
Azkue, R. M. Euskalerriaren Yakintza III.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- oinon egin
Azalpena: berriketan ari
Adibideak:
Oiñon ta oñon eguitea
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- onez onera
Azalpena: onean
Adibideak:
onez onera.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ONTASUNA
Gazteleraz: a buenas
Frantsesez: à l'amiable
- paramena egin
Azalpena: apustua egin
Adibideak:
Paramena eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- parte hartu
Azalpena: interbenitu
Adibideak:
parte artu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: tomar parte
- (inoren) pentsutan egon
Azalpena: (inoren) menpeko izan
Adibideak:
Pentsutan egon
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- puntuan behin
Azalpena: une oro
Adibideak:
puntuan bein.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: cada dos por tres
- putzontzi
Azalpena: harro
Adibideak:
putz-oncia.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: HARROKERIA
Gazteleraz: vendehumos
Frantsesez: m'as-tu-vu
- sabel arrabia
Azalpena: sabeleko min
Adibideak:
sabel arrabia.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- sabeldarraio
Azalpena: jatun
Adibideak:
sabeldarraioa.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: tragaldabas
Frantsesez: avaleur de pois
- sabelkatibu egon
Azalpena: haurdun egon
Adibideak:
Sabelcatigu dagoana
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: HAURDUNALDIA
- saguhartzailea
Azalpena: maltzur
Adibideak:
saguartzallea.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: mosca muerta
- salustean
Azalpena: gero ordaintzekotan
Adibideak:
salustean.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: al fiado
- sekula betiko
Azalpena: betiko
Adibideak:
seculabetico.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BETI, BETIKO, BETIRAKO
Gazteleraz: por siempre jamás
Frantsesez: à tout jamais
- sor eta gor gelditu
Azalpena: harritu
Adibideak:
sor eta gor guelditu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: HARRIDURA
Gazteleraz: quedarse de piedra
- toles gabe
Azalpena: jatorki
Adibideak:
toles baga.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: sin doblez
- tolesgabe
Azalpena: jator
Adibideak:
toles edo ingurugabea.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- tripazain
Azalpena: jatun
Adibideak:
tripa-zaia.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: tragaldabas
Frantsesez: avaleur de pois
- tripontzi
Azalpena: jatun
Adibideak:
triponcia.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: tragaldabas
Frantsesez: avaleur de pois
- txoriburu
Azalpena: txolin
Adibideak:
chori burua.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: ZENTZUA
Gazteleraz: cabeza de chorlito
Frantsesez: tête frêlée
- txoromorotu
Azalpena: erdi mozkortu
Adibideak:
Choromorotu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: MOZKORKERIA
- ura egin
Azalpena: esneari, ardoari edo besteri ura nahasi
Adibideak:
Ura eguin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- ustean saldu
Azalpena: gero ordaintzekotan saldu
Adibideak:
Ustean saldu
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
- zabal eta zabar lo egin
Azalpena: lasai lo egin
Adibideak:
Zabal ta zabar lo egin
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: LOA
Gazteleraz: dormir a pierna suelta
Frantsesez: dormir a poings fermés
- zer edo zer
Azalpena: zerbait
Adibideak:
zerbait, ecer, cer edo cer.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Kontzeptuak: BAKANTASUNA
- zeren horren
Azalpena: zer gerta ere
Adibideak:
ceren orren.
HERRI MINTZOA
AĜibarro, A. Voces bascongadas.
Gazteleraz: por si acaso
Frantsesez: à tout hasard