Euskal lokuzioak sarean - Lokuzioaren beroa

AZERIA BUZTANAK SALATZEN / DEBEKATUA ADIERAZTEKO / HITZEN ARTEKO ISTRIPUAK
HIZKUNTZA EZ DA LOGIKOA / HIZKUNTZA GUZTIONA DA, BAINA... / LOKUZIOA ZER DEN
LOKUZIOAK HIZKUNTZAREN GORAZARREZ / MATRIUSKA BAT

HIZKUNTZA EZ DA LOGIKOA

Hizkuntzak ez du ahorik. Hizkuntza ahotan hartzekoa da, erabiltzekoa. Eta herriak ez du gramatikarik. Hitza besterik ez du, eta hartaz baliatzen da, nahi bezala, arau eta legeen ardura handirik gabe, ez dio axolarik gramatikan «huts eginagatik». Espresio beharrak, hots, bizitzarenak, logikarenak baino larriagoak dira; adierazi-beharrak gertaeren aipamen hotz eta zehatza eragozten du, eta etengabeko sorketa bati dio eragiten. Bai, hizkuntza komunio baten hezurdura da, komunikazio soil batena baino areago. Bi pertsonen arteko hitz-harremana (hitzarmena?) ez da informazio trukatze hutsa. Hizkuntzak badu alderdi afektibo bat, alderdi ustebako bat, alderdi umoretsu bat, alderdi akastu bat... Hizkuntzak ez dira sistema analogiko zehatzak, halabeharrezko ondorioak ematen dituztenak. Munduaren pertzepzioa ez dago sare perfektu batean bildua. Anomaliek gure hizkuntzan oinarrian egon behar dute, hizkuntzak zehazki definitutako sistemak ez direlako. Sistema itxiaren hauste hori arraroa egiten zaigu askotan, ezustekoa, bizia, espresio indar handikoa, artistikoa esanen genuke, eta araudiekin azpijokoan dabilen elementu horren atzetik zebilen gure Ibar ere.

«Logikatik» urrun dagoen esakuntza bat: adarra jo. Adarra izenaren esanahi guztiak bildu, jo aditzaren esanahi guztiekin banaka lotu eta ez dugu deus ulertzen. Zergatik ez ote du adarra jo-k zuhaitz adarra edo abarra ukitzea edo kolpatzea esan nahi? Zergatik ez idiaren, ahuntzaren edo beste edozein edo edonoren adarra jotzea edo kolpatzea? Zergatik ez ehiza-adarra musika tresna jo edo jokatzea? Eta adarra zakilaren sinonimoa baldin bada, nola bilakatu da, adarra jo erotiko bat «inor bromatan zirikatu» esan nahi izatera? Horra hor sorketa «anormal» bat, eta euskalduna inondik ere.